Trong vài năm gần đây, cụm từ “chuyển ngành sang CNTT” hay “làm việc trong lĩnh vực dữ liệu” đã không còn xa lạ với những ai đang tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp CNTT mới, nhất là khi thị trường lao động đang thay đổi mạnh mẽ bởi làn sóng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo.
Tuy nhiên, nếu bạn là người mới, chưa có kiến thức chuyên sâu hay kinh nghiệm thực tế, thì câu hỏi lớn nhất thường là:
“Liệu mình có cơ hội việc làm CNTT không, nếu nền tảng hiện tại là con số 0?”
Tin vui là câu trả lời là có – miễn là bạn đi đúng hướng và có lộ trình học phù hợp. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn từng bước tiếp cận nghề CNTT với tư duy của người mới bắt đầu, đặc biệt là trong các lĩnh vực phân tích dữ liệu (Data Analytics), Business Intelligence (BI) – những hướng đi đang tạo ra hàng ngàn việc làm cho người không kinh nghiệm tại Việt Nam.

Khác với suy nghĩ phổ biến rằng làm CNTT phải giỏi lập trình, thực tế có nhiều hướng đi phù hợp cho người không học CNTT chính quy. Trong đó, xử lý và phân tích dữ liệu là một trong những lĩnh vực ít rào cản nhất, nhưng lại có cơ hội nghề nghiệp CNTT ổn định, lương tốt và khả năng làm việc từ xa rất cao.
Doanh nghiệp ngày càng coi trọng dữ liệu. Họ cần người biết tổng hợp, phân tích, trực quan hóa thông tin để ra quyết định kinh doanh. Nếu bạn có thể giúp họ hiểu được khách hàng, tối ưu chiến lược hoặc báo cáo hiệu quả hơn, thì bạn hoàn toàn có thể trở thành một nhân sự giá trị – dù bạn chưa từng học CNTT.
Những kỹ năng nền tảng không thể thiếu khi bắt đầu

Dù không yêu cầu nền tảng lập trình phức tạp, nhưng muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực này, bạn cần nắm vững một vài kỹ năng nền tảng.
- Tư duy phân tích và làm việc với dữ liệu: Biết cách đặt câu hỏi đúng, biết phân biệt dữ liệu dạng nào, cần xử lý ra sao.
- Sử dụng Excel nâng cao: Hầu hết các vị trí liên quan đến dữ liệu đều yêu cầu bạn biết cách xử lý bằng Excel – từ lọc dữ liệu, dùng PivotTable đến viết hàm logic.
- SQL – ngôn ngữ truy vấn dữ liệu: Đây là chìa khóa để truy xuất dữ liệu từ hệ thống lớn như CRM, ERP hay cơ sở dữ liệu doanh nghiệp.
- Power BI – công cụ trực quan hóa dữ liệu mạnh mẽ: Giúp bạn kể câu chuyện bằng biểu đồ, dashboard tương tác, phục vụ ra quyết định.
Những kỹ năng này không chỉ giúp bạn tìm được việc làm không cần kinh nghiệm, mà còn là nền tảng để phát triển lên các vị trí như Data Analyst, BI Developer, hoặc Business Data Specialist sau này.
Xem thêm: Combo SQL: Làm chủ xử lý dữ liệu trên hệ thống cơ sở dữ liệu
Lộ trình học từ con số 0: bắt đầu như thế nào?
Học gì, học theo thứ tự nào, học bao lâu là đủ – đó là những câu hỏi phổ biến nhất từ người mới. Dưới đây là một lộ trình học gợi ý được thiết kế bởi đội ngũ MCNA, dành riêng cho người học trái ngành hoặc chưa có nền tảng.
Hiểu vai trò của dữ liệu, cách phân loại, logic xử lý – song song đó làm quen với Excel và thao tác dữ liệu cơ bản.
Học SQL để truy vấn dữ liệu thực tế, biết cách lọc, nhóm, sắp xếp, kết hợp dữ liệu từ nhiều bảng.
Học Power BI, tạo dashboard tương tác, viết báo cáo theo mẫu doanh nghiệp.
Chọn chủ đề bạn quan tâm (Marketing, Tài chính, Thương mại điện tử…) để làm mini project. Bạn có thể phân tích doanh thu, hành vi người dùng, hay KPI nội bộ… và trình bày như một bản báo cáo thực sự.
Học thực chiến cùng MCNA – từ kiến thức đến việc làm
MCNA Technology School là đơn vị đào tạo tiên phong trong việc cung cấp các khóa học chuyên sâu cho người mới bắt đầu, đặc biệt trong các lĩnh vực: Data Analytics, Business Intelligence, Robotic Process Automation (RPA), Artificial Intelligence (AI).
Điều làm nên sự khác biệt tại MCNA là:
- Giảng viên là chuyên gia đang làm việc thực tế tại doanh nghiệp
- Lộ trình học rõ ràng, cam kết đầu ra từng giai đoạn
- Học bằng case study & dự án thật
- Được hướng dẫn xây dựng portfolio cá nhân
- Hỗ trợ định hướng nghề nghiệp, tư vấn phỏng vấn, sửa CV
Các khóa học tiêu biểu mà người không có kinh nghiệm nên bắt đầu:
- Combo Data Analyst cơ bản: Nền tảng bắt buộc cho Data Analyst
- Combo Python: Phân tích dữ liệu và xây dựng mô hình ML bằng Python
- Combo SQL: Làm chủ xử lý dữ liệu trên hệ thống cơ sở dữ liệu
- Combo Power BI: Trực quan hóa dữ liệu, xây dựng dashboard chuyên nghiệp
Nhiều học viên của MCNA đã chuyển ngành thành công chỉ sau 3-6 tháng học, hiện đang làm tại các công ty công nghệ, ngân hàng, startup, hoặc chọn con đường freelance phân tích dữ liệu với thu nhập không giới hạn.
Nếu bạn còn đang băn khoăn, đừng để nỗi sợ “không có kinh nghiệm” làm bạn chùn bước. Hãy bắt đầu từ kỹ năng cơ bản, xây dựng nền tảng vững chắc, từng bước tiến lên với sự đồng hành đúng đắn.